Ερευνητικό Κέντρο Άνδρου

Αντικείμενο Ενδιαφέροντος
Γνώσεις και πρακτικές
που αφορούν τη φύση και το σύμπαν.
Προφορικές παραδόσεις και εκφράσεις.
Επιτελεστικές τέχνες.
Κοινωνικές πρακτικές-τελετουργίες-
εορταστικές εκδηλώσεις.
Γνώσεις και πρακτικές που αφορούν
τη φύση και το σύμπαν.

Ένας φορέας της κοινωνίας των πολιτών, που σχηματίστηκε με βασικό όραμα τη διαφύλαξη της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Άνδρου και η συνεισφορά στην τοπική βιωσιμότητα (sustainability).
Το όραμα αυτό επιδιώκεται διττά:  με έρευνα για την κληρονομιά και την  μετουσίωση της σε σύγχρονες δημιουργικές δράσεις, εγχειρήματα και καλές πρακτικές,  στοχεύοντας στην ευαισθητοποίηση και την παράλληλη δημιουργία οικονομικών ωφελειών για την τοπική κοινωνία της Άνδρου.
Βασικές οπτικές και πυλώνες στην επιδίωξη των παραπάνω σκοπών, αποτελούν:

  • η αξιοποίηση της κληρονομιάς με σύγχρονους όρους,
  • η καλλιέργεια εθελοντισμού,
  • η ευρεία συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας και η ενδυνάμωση της,
  • η ενίσχυση περισσότερο βιώσιμων μορφών τουρισμού, όπως του πεζοπορικού,
  • η ενίσχυση των τοπικών παραγωγών του πρωτογενούς τομέα σε συνέργεια με τον τουρισμό,
  • η στήριξη και συνέργεια με το έργο των τοπικών πολιτιστικών συλλόγων και η ενδυνάμωση των μελών τους (capacity building),
  • εν γένει η στόχευση σε εμβληματικά και κρίσιμα υπό τις παρούσες συνθήκες  στοιχεία της τοπικής κληρονομιάς υλικής και άυλης, η μελέτη, ανάδειξη και επανάχρηση τους με σύγxρονους όρους, στην υπηρεσία της τοπικής βιωσιμότητας (sustainability).
Κύριες Δράσεις/Στόχοι

Διαρκή εγχειρήματα:

(2010-σήμερα) Andros Routes: Εγχείρημα χαρτογράφησης, αναβίωσης, ανάδειξης και διαρκούς συντήρησης των παλαιών κοινόχρηστων πεζοπορικών διαδρομών, αντιμετωπίζοντας τες ως ιστό μύησης στην ιστορία του αγροτικού τοπίου και της κληρονομιάς της Άνδρου. Μέσα από την αυξημένη επισκεψιμότητα, επιδίωξη ωφελειών για τους κατοίκους των οικισμών με έμφαση στις λιγοστές αγροτικές οικογένειες, θεματοφύλακες μιας μακραίωνης αγροτικής κληρονομιάς, και φορείς γνώσεων που χάνονται. Στο πλαίσιο του εγχειρήματος έως σήμερα έχουν χαρτογραφηθεί, καθαριστεί, σηματοδοτηθεί με Ευρωπαϊκές προδιαγραφές και συντηρούνται αδιάλειπτα 34 διαδρομές συνολικού μήκους 240 km, ενώ η συνεχόμενη διαδρομή 100km “Andros Route”, έχει λάβει από το 2015 και έκτοτε διατηρεί την Ευρωπαϊκή πιστοποίηση ποιότητας “Leading Quality Trails-Best of Europe” από την Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Πεζοπορίας. Έχει επίσης συγγραφεί και εκδοθεί βιβλίο και πεζοπορικός χάρτης των διαδρομών και διάφορα προωθητικά προϊόντα. Η συντήρηση των διαδρομών πραγματοποιείται από εθελοντική ομάδα 40 εκπαιδευμένων φροντιστών διαδρομών (Route Angels), με 4 συντονστές, ενώ οι καθαρισμοί ενισχύονται από αμειβόμενα και χορηγούμενα εργατικά χέρια. Έχουν επίσης σχεδιαστεί και λειτουργούν μηχανισμοί συγκέντρωσης εσόδων (συνδρομές ιδιωτών και επιχειρήσεων, πωλήσεις προϊόντων, δωρεές,  χορηγίες). Το 2018 και 2019, διοργανώθηκαν στο πλαίσιο του εγχειρήματος 2 πολυήμερα Φεστιβάλ Πεζοπορίας Άνδρου (Andros on Foot Festivals) 2018 και 2019, ύστερα από ετήσια προετοιμασία και εκτεταμένη συνεργασία με πολιτιστικούς συλλόγους του νησιού
Δεκάδες τα σχετικά δημοσιεύματα στον διεθνή έντυπο και περιοδικο τύπο αναφέροντας την Άνδρο ως έναν από τους κορυφαίους προορισμούς για πεζοπορία διεθνώς, ενώ πληθώρα νέων ταξιδιών για πεζοπορία σχεδιάζονται από ταξιδιωτικούς οργανισμούς του εξωτερικού σε σταθερή βάση, διευρύνοντας την μόλις 2 μηνών τουριστική περίοδο της Άνδρου από τον Απρίλιο έως τον Οκτώβριο.

(2022-σήμερα) Ομάδα Προφορικής Ιστορίας Άνδρου (ΟΠΙΑΝ): Άτυπη ομάδα που ιδρύθηκε σε συνέχεια δράσης μας για την συμμετοχική καταγραφή της κληρονομιάς σε 3 οικισμούς της Άνδρου και στηρίζεται με τεχνικό εξοπλισμό και γραμματειακή υποστήριξη από τον φορέα μας. Στο πλαίσιο λειτουργίας της ομάδας έχουν ληφθεί 75 προφορικές μαρτυρίες- αφηγήσεις ζωής, ενώ έχουν πλήρως απομαγνητοφωνηθεί οι 50.

(2020-σήμερα) Μεμονωμένες δράσεις και event για την κληρονομιά περιοχών της Άνδρου:

Την 3ετία της πανδημίας 2020 έως σήμερα σχεδιάστηκαν, υποβλήθηκαν και εγκρίθηκαν μερικώς 2 προτάσεις δράσεων ανάδειξης και ερμηνείας της κληρονομιάς της Άνδρου προς τη Διεύθυνση Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού, με τη συνεργασία τοπικών πολιτιστικών συλλόγων και μια δράση στο ΕΣΠΑ. Αναλυτικότερα:

  • (2021-2023) Δράση καταγραφής & ερμηνείας της κληρονομιάς σε Μένητες, Παλαιόπολη, Καππαριά (στήριξη από Υπουργείο Πολιτισμού)
  • (2022-2024) Δράση για την αγροδιατροφική παράδοση και εμβληματικές σκάλες σε 3 διαδρομές (στήριξη από Υπουργείο Πολιτισμού)
  • Ψηφιακός χάρτης παραγωγών και φόρμας εγγραφής   
  • (2022-2024) Δράση ΕΣΠΑ- “Αναλακλύπτοντας την κληρονομιά της Άνδρου
  • (2023-2024) Δράση Cycladic Identity– Μελέτη και ανάδειξη της παραδοσιακής διαχείρισης επιφανειακών υδάτων στον κεντρικό ορεινό όγκο της Άνδρου
  • (2024- σε εξέλιξη) Δράση SNP– Αποκατάσταση ζημιών σε ξηρολιθιές στη διαδρομή 6 από Βουρκωτή-τοξωτό γεφύρι Άχλα (έναρξη Σεπτέμβριος 2024) 
  • (2024-2025) Δράση μελέτης και ανάδειξης της παραδοσιακής πρακτικής καλλιέργειας λεμονιών στην Άνδρο, με έμφαση στην περιοχή Λιβαδίων Άνδρου.

Εταίροι / Partners

  

Scroll to Top